Ο Άγιος καταγόταν από την Τραπεζούντα του Πόντου και από γονείς κρυπτοχριστιανούς. Σε ώριμη ηλικία πήγε στο Άγιο Όρος, στη Σκήτη της Αγίας Άννης, όπου έγινε μοναχός και προόδευσε πνευματικά.
Συνέπεσε τότε να μετατραπεί η Μονή Αγίου Παντελεήμονος, το Ρωσικό, σε κοινόβιο και παρεκάλεσαν οι πατέρες να πάνε κι άλλοι μοναχοί, για μα επανδρωθεί η Μονή. Μεταξύ των Πατέρων που εστάλησαν από την Σκήτη της Αγίας Άννης, ήταν και ο Άγιος. Εκεί συνέχισε τον πνευματικό του αγώνα, οι δε πατέρες της μονής, εκτιμώντας την καθαρότητα και την πνευματικότητά του, τον έκριναν άξιο και για την ιεροσύνη και χειροτονήθηκε ιερέας.
Επειδή ο άγιος προερχόταν από προγόνους και γονείς κρυπτοχριστιανούς βασανιζόταν από τον λογισμό μήπως είχε ευθύνη για τους γονείς του και τους συγγενείς του. Μήπως έπρεπε να πάει να τους μιλήσει, να θερμάνει την πίστη τους, ώστε να ζήσουν φανερά ως Χριστιανοί, έστω κι αν αυτό θα είχε συνέπειες για τον ίδιο.
Σιγά σιγά του γεννήθηκε ο πόθος για ομολογία και μαρτύριο. Αποκάλυψε τους λογισμούς του στον ηγούμενο και τους άλλους πατέρες αλλά δεν συμφώνησαν μήπως και δειλιάσει μπροστά στα βασανιστήρια και αντί ομολογητής και μάρτυρας γίνει αρνητής.
Επειδή με το πέρασμα του χρόνου ο πόθος του αυτός γινόταν ασίγαστος, απευθύνθηκε στους πατέρες της Σκήτης της Αγίας Άννης, οι οποίοι συμφώνησαν και ύστερα από προετοιμασία έφυγε με τη συνοδία κάποιου αδελφού.
Δεν πρόλαβε, εξαιτίας της σφοδρής επιθυμίας του, να φθάσει στην πατρίδα του αλλά εξεπλήρωσε τον πόθο του στην πόλη των Σερρών. Φιλοξενήθηκε και προετοιμάστηκε στο Μετόχι της Ι. Μ. Εικοσιφοινίσσης .Ο Άγιος Νέος Οσιομάρτυρας Νικήτας ο Αγιορείτης μαρτύρησε στις Σέρρες, στις 4 Απριλίου 1808.
Συνέπεσε τότε να μετατραπεί η Μονή Αγίου Παντελεήμονος, το Ρωσικό, σε κοινόβιο και παρεκάλεσαν οι πατέρες να πάνε κι άλλοι μοναχοί, για μα επανδρωθεί η Μονή. Μεταξύ των Πατέρων που εστάλησαν από την Σκήτη της Αγίας Άννης, ήταν και ο Άγιος. Εκεί συνέχισε τον πνευματικό του αγώνα, οι δε πατέρες της μονής, εκτιμώντας την καθαρότητα και την πνευματικότητά του, τον έκριναν άξιο και για την ιεροσύνη και χειροτονήθηκε ιερέας.
Επειδή ο άγιος προερχόταν από προγόνους και γονείς κρυπτοχριστιανούς βασανιζόταν από τον λογισμό μήπως είχε ευθύνη για τους γονείς του και τους συγγενείς του. Μήπως έπρεπε να πάει να τους μιλήσει, να θερμάνει την πίστη τους, ώστε να ζήσουν φανερά ως Χριστιανοί, έστω κι αν αυτό θα είχε συνέπειες για τον ίδιο.
Σιγά σιγά του γεννήθηκε ο πόθος για ομολογία και μαρτύριο. Αποκάλυψε τους λογισμούς του στον ηγούμενο και τους άλλους πατέρες αλλά δεν συμφώνησαν μήπως και δειλιάσει μπροστά στα βασανιστήρια και αντί ομολογητής και μάρτυρας γίνει αρνητής.
Επειδή με το πέρασμα του χρόνου ο πόθος του αυτός γινόταν ασίγαστος, απευθύνθηκε στους πατέρες της Σκήτης της Αγίας Άννης, οι οποίοι συμφώνησαν και ύστερα από προετοιμασία έφυγε με τη συνοδία κάποιου αδελφού.
Δεν πρόλαβε, εξαιτίας της σφοδρής επιθυμίας του, να φθάσει στην πατρίδα του αλλά εξεπλήρωσε τον πόθο του στην πόλη των Σερρών. Φιλοξενήθηκε και προετοιμάστηκε στο Μετόχι της Ι. Μ. Εικοσιφοινίσσης .Ο Άγιος Νέος Οσιομάρτυρας Νικήτας ο Αγιορείτης μαρτύρησε στις Σέρρες, στις 4 Απριλίου 1808.
Γράφει ο μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης
Το απόγευμα της Μεγάλης Δευτέρας του 1808, στις 30 Μαρτίου, πήγε στην πόλη των Σερρών, για πρώτη φορά, ο Άγιος Νικήτας από το Άγιον Όρος.
Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, ξημερώνοντας Πάσχα, μαρτύρησε για το Χριστό από τους Τούρκους. Από τότε κατέστη πολιούχος των Σερρών, προστάτης και φύλακας άγγελος. Η μνήμη του κάθε χρόνο εορτάζεται πανηγυρικά στον νεόδμητο και περικαλλή ναό των Σερρών, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, κάθε Κυριακή του Θωμά.
Νέος ακολούθησε τον μοναχικό βίο κι εκάρη μοναχός στη σκήτη της Αγίας Άννης του Αγίου Όρους. Κατόπιν μετέβη και παρέμεινε στην ιερά μονή Αγίου Παντελεήμονος, όπου και χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς. Η μεγάλη του αγάπη για το Χριστό τον έκανε να φλέγεται από τον πόθο του μαρτυρίου. Μ' ευχές Γερόντων αναχωρεί από το παμφίλτατο Περιβόλι της Παναγιάς για την πόλη των Σερρών.
Κατευθύνθηκε στη μονή Ηλιοκάλεως, για να παρακολουθήσει την ακολουθία του Νυμφίου. Την ίδια νύχτα εξομολογήθηκε στον εκεί ιερομόναχο Κωνσταντίνο. Το πρωί, κατά την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία μετάλαβε των αχράντων μυστηρίων. Κηρύττοντας στους μουσουλμάνους για την αληθινότητα της Ορθόδοξης πίστης, τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν. Όταν τον κάλεσαν να δικαστεί, τον θεώρησαν παράφρονα, παρά τις σοφές απαντήσεις που έδινε, και απορούσαν πολύ για το θάρρος και την τόλμη. Απτόητα, άφοβα και αδείλιαστα μιλούσε για τον Χριστό και παρακινούσε τους Τούρκους να πιστέψουν σε αυτόν. Αποτέλεσμα της επιμονής του ήταν να βασανιστεί για την πίστη του σκληρά και απάνθρωπα. Τελικά διετάχθη να τον κρεμάσουν. Κατά την παράδοση τόπος του μαρτυρίου του είναι ο χώρος που σήμερα είναι κτισμένος ο μητροπολιτικός ναός των Ταξιαρχών, στο κέντρο της πόλεως των Σερρών.
Το σώμα του ένδοξου ιερομάρτυρα έμεινε κρεμασμένο επί τρεις ημέρες, δίχως να πάθει καμία αλλοίωση. Το βράδυ της Τρίτης της Διακαινησίμου επετράπη στους χριστιανούς να θάψουν το μαρτυρικό σώμα του. Τα σημεία της θείας χάριτος ήταν έκδηλα επάνω του, που έκαναν πολλούς να συγκινηθούν και να θαυμάσουν.
Κατά τον ασχοληθέντα με τους νεομάρτυρες Ι.Μ. Περαντώνη: "Η εις Χριστόν πίστις, ίτις ετηρήθη εις τα ψυχάς των χριστιανών, μετά την πτώσιν των τειχών της Βασιλευούσης, σταθερά, ασφαλής και βεβαία, εξεδηλούτο και κατά τις δυσχερείς ταύτας του Έθνους περιστάσεις... ανέτελλεν εν τω σκότει της δουλείας, ως νέον φωτεινόν μετέωρον, το νέφος των Νεομαρτύρων". Έτσι και ο ιερομάρτυρας Νικήτας. Περιφρόνησε το θάνατο, έμεινε απτόητος, γενναίος και θαρρετός μέχρι τέλους, δίχως να θελήσει να αρνηθεί την πατρώα πίστη. Το μαρτύριό του ενδυνάμωσε την πίστη και άλλων χριστιανών.
Ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος αφιέρωσε το τρέχον έτος στη μνήμη του αγίου Νικήτα με σειρά πνευματικών εκδηλώσεων, με τη συμπλήρωση διακοσίων ετών από του μαρτυρίου του. Οι μνήμες και οι εορτές αυτές σ' εποχές ρηχές και φυγόπονες έχουν πολλά να πουν. Θα μπορούσε άνετα ο Νικήτας να παραμείνει στο Άγιον Όρος αγωνιζόμενος και ν' αποφύγει το μαρτύριο. Η απόφασή του να μαρτυρήσει φαίνεται σήμερα αρκετά παράξενη, παράτολμη και όχι απαραίτητη.
Η θερμή πίστη οδηγεί σε μία θεία τρέλα, σε μία υπέρλογη και ανεξήγητη κατάσταση. Σήμερα να διατηρήσει κανείς ειλικρίνεια και τιμιότητα είναι ένα μικρό μαρτύριο. Αυτοί οι κρυφοί μάρτυρες των ημερών μας θα έχουν εκτός από την ήρεμη συνείδηση και πλούσια ευλογία.
Το απόγευμα της Μεγάλης Δευτέρας του 1808, στις 30 Μαρτίου, πήγε στην πόλη των Σερρών, για πρώτη φορά, ο Άγιος Νικήτας από το Άγιον Όρος.
Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, ξημερώνοντας Πάσχα, μαρτύρησε για το Χριστό από τους Τούρκους. Από τότε κατέστη πολιούχος των Σερρών, προστάτης και φύλακας άγγελος. Η μνήμη του κάθε χρόνο εορτάζεται πανηγυρικά στον νεόδμητο και περικαλλή ναό των Σερρών, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, κάθε Κυριακή του Θωμά.
Νέος ακολούθησε τον μοναχικό βίο κι εκάρη μοναχός στη σκήτη της Αγίας Άννης του Αγίου Όρους. Κατόπιν μετέβη και παρέμεινε στην ιερά μονή Αγίου Παντελεήμονος, όπου και χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς. Η μεγάλη του αγάπη για το Χριστό τον έκανε να φλέγεται από τον πόθο του μαρτυρίου. Μ' ευχές Γερόντων αναχωρεί από το παμφίλτατο Περιβόλι της Παναγιάς για την πόλη των Σερρών.
Κατευθύνθηκε στη μονή Ηλιοκάλεως, για να παρακολουθήσει την ακολουθία του Νυμφίου. Την ίδια νύχτα εξομολογήθηκε στον εκεί ιερομόναχο Κωνσταντίνο. Το πρωί, κατά την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία μετάλαβε των αχράντων μυστηρίων. Κηρύττοντας στους μουσουλμάνους για την αληθινότητα της Ορθόδοξης πίστης, τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν. Όταν τον κάλεσαν να δικαστεί, τον θεώρησαν παράφρονα, παρά τις σοφές απαντήσεις που έδινε, και απορούσαν πολύ για το θάρρος και την τόλμη. Απτόητα, άφοβα και αδείλιαστα μιλούσε για τον Χριστό και παρακινούσε τους Τούρκους να πιστέψουν σε αυτόν. Αποτέλεσμα της επιμονής του ήταν να βασανιστεί για την πίστη του σκληρά και απάνθρωπα. Τελικά διετάχθη να τον κρεμάσουν. Κατά την παράδοση τόπος του μαρτυρίου του είναι ο χώρος που σήμερα είναι κτισμένος ο μητροπολιτικός ναός των Ταξιαρχών, στο κέντρο της πόλεως των Σερρών.
Το σώμα του ένδοξου ιερομάρτυρα έμεινε κρεμασμένο επί τρεις ημέρες, δίχως να πάθει καμία αλλοίωση. Το βράδυ της Τρίτης της Διακαινησίμου επετράπη στους χριστιανούς να θάψουν το μαρτυρικό σώμα του. Τα σημεία της θείας χάριτος ήταν έκδηλα επάνω του, που έκαναν πολλούς να συγκινηθούν και να θαυμάσουν.
Κατά τον ασχοληθέντα με τους νεομάρτυρες Ι.Μ. Περαντώνη: "Η εις Χριστόν πίστις, ίτις ετηρήθη εις τα ψυχάς των χριστιανών, μετά την πτώσιν των τειχών της Βασιλευούσης, σταθερά, ασφαλής και βεβαία, εξεδηλούτο και κατά τις δυσχερείς ταύτας του Έθνους περιστάσεις... ανέτελλεν εν τω σκότει της δουλείας, ως νέον φωτεινόν μετέωρον, το νέφος των Νεομαρτύρων". Έτσι και ο ιερομάρτυρας Νικήτας. Περιφρόνησε το θάνατο, έμεινε απτόητος, γενναίος και θαρρετός μέχρι τέλους, δίχως να θελήσει να αρνηθεί την πατρώα πίστη. Το μαρτύριό του ενδυνάμωσε την πίστη και άλλων χριστιανών.
Ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος αφιέρωσε το τρέχον έτος στη μνήμη του αγίου Νικήτα με σειρά πνευματικών εκδηλώσεων, με τη συμπλήρωση διακοσίων ετών από του μαρτυρίου του. Οι μνήμες και οι εορτές αυτές σ' εποχές ρηχές και φυγόπονες έχουν πολλά να πουν. Θα μπορούσε άνετα ο Νικήτας να παραμείνει στο Άγιον Όρος αγωνιζόμενος και ν' αποφύγει το μαρτύριο. Η απόφασή του να μαρτυρήσει φαίνεται σήμερα αρκετά παράξενη, παράτολμη και όχι απαραίτητη.
Η θερμή πίστη οδηγεί σε μία θεία τρέλα, σε μία υπέρλογη και ανεξήγητη κατάσταση. Σήμερα να διατηρήσει κανείς ειλικρίνεια και τιμιότητα είναι ένα μικρό μαρτύριο. Αυτοί οι κρυφοί μάρτυρες των ημερών μας θα έχουν εκτός από την ήρεμη συνείδηση και πλούσια ευλογία.
